Η βιταμίνη D, ή αλλιώς «βιταμίνη του ήλιου», είναι απαραίτητη για πληθώρα λειτουργιών του οργανισμού μας, όπως η οστική μας υγεία και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. 

Σε αντίθεση με τις περισσότερες βιταμίνες, η πρόσληψη της βιταμίνης D δεν πραγματοποιείται μόνο μέσω της διατροφής μας αλλά στο ηλιακό φως, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή της.

Όταν το δέρμα μας εκτίθεται στις υπεριώδεις ακτίνες Β (UVB) του ηλιακού φωτός, ξεκινά μια αντίδραση μέσα στα κύτταρα του δέρματος. Οι ακτίνες UVB πυροδοτούν τη μετατροπή ενός παραγώγου χοληστερόλης που ονομάζεται 7-δεϋδροχοληστερόλη σε προ-βιταμίνη D3. Αυτή η προ-βιταμίνη D3 στη συνέχεια υφίσταται περαιτέρω μετασχηματισμούς στο σώμα για να γίνει καλσιτριόλη, δηλαδή την ενεργή μορφή της βιταμίνης D.

Η σημασία της καλσιτριόλης

Η καλσιτριόλη είναι αυτό που πραγματικά «ξεκλειδώνει» τα οφέλη της βιταμίνης D καθώς είναι ένας από τους πλέον σημαντικούς ενεργούς μεταβολίτες της βιταμίνης D3. Λειτουργεί σαν ορμόνη, επηρεάζοντας διάφορα γονίδια και κυτταρικές διεργασίες σε όλο το σώμα. Μία από τις πιο βασικές λειτουργίες της είναι η ρύθμιση της απορρόφησης ασβεστίου από το έντερο. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την οικοδόμηση και τη διατήρηση ισχυρών οστών, και χωρίς επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D, το σώμα μας δυσκολεύεται να απορροφήσει αρκετό ασβέστιο, οδηγώντας σε προβλήματα των οστών, όπως η οστεοπόρωση.

Η βιταμίνη D παίζει επίσης ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, στην ανάπτυξη των κυττάρων και στη μυϊκή δύναμη. Μελέτες δείχνουν ότι τα επαρκή επίπεδα βιταμίνης D μπορεί να συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, αυτοάνοσων νοσημάτων, ακόμη και κατάθλιψης.

Ασφάλεια στον ήλιο και βιταμίνη D

Ενώ το ηλιακό φως είναι ζωτικής σημασίας για τη σύνθεση της βιταμίνης D, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι παν μέτρον άριστον. 

Αυτό σημαίνει ότι η υπερβολική έκθεση στις ακτίνες UVB μπορεί να οδηγήσει σε ηλιακό έγκαυμα και να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Η ιδανική ποσότητα έκθεσης στον ήλιο για την παραγωγή βιταμίνης D ποικίλλει ανάλογα με παράγοντες όπως ο τόνος του δέρματος, η τοποθεσία και η ώρα της ημέρας. Σε γενικές γραμμές, ο στόχος για 10-15 λεπτά έκθεσης στον ήλιο το μεσημέρι στα εκτεθειμένα χέρια και πόδια (χωρίς αντηλιακό) μερικές φορές την εβδομάδα μπορεί να είναι επαρκής για τους περισσότερους ανθρώπους.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: 3+1 Συμπτώματα Έλλειψης Σιδήρου

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την παραγωγή βιταμίνης D από το ηλιακό φως

Το πόσο αποτελεσματικά μπορεί να συνθέσει το σώμα μας τη βιταμίνη D επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως:

Τοποθεσία και εποχή

Η απόσταση από τον ισημερινό (γεωγραφικό πλάτος) επηρεάζει την ένταση των ακτίνων UVB. Οι άνθρωποι που ζουν βορειότερα ή νοτιότερα από τον ισημερινό δέχονται ασθενέστερες ακτίνες UVB, περιορίζοντας την παραγωγή βιταμίνης D. Επιπλέον, η ένταση των ακτίνων UVB ποικίλλει κατά τη διάρκεια του έτους, με το καλοκαίρι να προσφέρει πιο ισχυρές ακτίνες σε σύγκριση με τη χειμερινή περίοδο.

Ώρα της ημέρας 

Ο μεσημεριανός ήλιος (περίπου μεταξύ 11 π.μ. και 4 μ.μ.) εκπέμπει τις ισχυρότερες ακτίνες UVB. Η έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια αυτών των ωρών είναι γενικά πιο αποτελεσματική για τη σύνθεση της βιταμίνης D -αλλά πάντα με μέτρο.

Μελάγχρωση του δέρματος

Η μελανίνη, η χρωστική ουσία που δίνει στο δέρμα το χρώμα του, απορροφά επίσης τις ακτίνες UVB. Τα άτομα με πιο σκούρους τόνους δέρματος έχουν φυσικά υψηλότερη περιεκτικότητα σε μελανίνη, απαιτώντας ελαφρώς μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο για επαρκή παραγωγή βιταμίνης D σε σύγκριση με τα άτομα με πιο ανοιχτούς τόνους δέρματος.

Χρήση αντηλιακού

Το αντηλιακό είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία από τις επιβλαβείς ακτίνες UVA και UVB που μπορούν να προκαλέσουν ηλιακά εγκαύματα και καρκίνο του δέρματος. Ωστόσο, τα αντηλιακά απορροφούν επίσης ορισμένες ακτίνες UVB, μειώνοντας τη σύνθεση της βιταμίνης D. Υπάρχουν ορισμένα αντηλιακά ειδικά για τη βιταμίνη D που προσφέρουν κάποια προστασία, ενώ επιτρέπουν σε ορισμένες ακτίνες UVB να διεισδύσουν στο δέρμα.

Νεφώσεις

Τα σύννεφα δρουν ως φράγμα, μειώνοντας σημαντικά την ποσότητα των ακτίνων UVB που φτάνουν στην επιφάνεια της γης. Κατά συνέπεια, οι συννεφιασμένες ημέρες δεν δίνουν ευκαιρία για την παραγωγή βιταμίνης D.

Υψόμετρο  

Τα μεγαλύτερα υψόμετρα λαμβάνουν ισχυρότερη UVB ακτινοβολία λόγω της ατμόσφαιρας που φιλτράρει τις ακτίνες. Συνεπώς, όσοι βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο έχουν περισσότερες ευκαιρίες για επαρκή παραγωγή βιταμίνης D.

Ηλικία 

Καθώς μεγαλώνουμε, η ικανότητα του δέρματός μας να συνθέτει βιταμίνη D μειώνεται. Οι ηλικιωμένοι ενήλικες μπορεί να χρειάζονται περισσότερη έκθεση στον ήλιο ή εναλλακτικές πηγές βιταμίνης D.

Συμπερασματικά, η σύνθεση της βιταμίνης D μέσω του ηλιακού φωτός είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και θα πρέπει να ακολουθούνται βασικοί κανόνες για την ταυτόχρονη προστασία μας από την ηλιακή ακτινοβολία. 

Ο συνδυασμός πρόσληψης τροφίμων με περιεκτικότητα σε βιταμίνη D με την έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί να μας βοηθήσει να αυξήσουμε την πρόσληψη της πολύτιμης αυτής βιταμίνης στον οργανισμό μας.

Μπορείτε να βρείτε τα καινοτόμα συμπληρώματα διατροφής VITASTRIPS ADVANCED HEALTH CARE και VITASTRIPS πατώντας εδώ.

Μπορείτε να βρείτε τα συμπληρώματα διατροφής VITASTRIPS στη λίστα συνεργαζόμενων φαρμακείων πατώντας εδώ

Ακολουθήστε μας στα Social Media για περισσότερα tips σχετικά με την υγεία:

Instagram

Facebook

LinkedIn